Тлумачальная запіска
Выяўленне адораных дзяцей
Выяўленне адораных дзяцей праходзіць на падставе назірання, вывучэння псіхалагічных асаблівасцей, маўлення, памяці, лагічнага мыслення. Работа з адоранымі і здольнымі навучэнцамі, іх пошук, выяўленне і развіццё з’яўляецца адным з важнейшых аспектаў дзейнасці школы. Такія дзеці маюць больш высокія, у параўнанні з большасцю, інтэлектуальныя здольнасці , успрымальнасць да навучання, творчыя магчымасці і праяўленні; дамінуючую пазнавальную актыўнасць; адчуванне радасці ад атрымання ведаў.
Умоўна вылучаюць тры катэгорыі адораных навучэнцаў:
- Дзеці з незвычайна высокім агульным узроўнем разумовага развіцця пры іншых роўных умовах (такія дзеці часцей за ўсё сустракаюцца ў дашкольным і малодшым школьным узросце)
- Дзець з прыкметамі спецыяльнай разумовай адоранасці – у пэўнай вобласці навукі, мастацтва, спорта і іншых відах дзейнасці. (падлеткавы ўзрост).
- Навучэнцы, якія не дасягаюць па якіхсьці прычынах поспехаў у навучанні, але якія валодаюць яркай пазнавальнай актыўнасцю, арыгінальнасцю псіхічнага складу, разумовымі рэзервамі (часцей сустракаюцца ў старэйшым школьным узросце)
Прынцыпы работы педагога з адоранымі навучэнцамі:
- Прынцып максімальнай разнастайнасці прадстаўленых магчымасцей для развіцця асобы;
- Прынцып узрастання ролі пазаўрочнай дзейнасці;
- Прынцып індывідуалізацыі і дыферэнцыяцыі навучання;
- Прынцып стварэння ўмоў для сумеснай работы навучэнцаў пры мінімальным удзеле насташніка;
- Прынцып свободы выбару навучэнцам дадатковых адукацыйных паслуг, дапамогі, настаўніцтва.
Мэты работы з адоранымі дзецьмі:
- выяўленне адораных дзяцей;
- стварэнне ўмоў для аптымальнага развіцця адораных дзяцей, чыя адоранасць на дадзены момант можа быць яшчэ не выяўлена, а таксама проста здольных дзяцей, у адносінах якіх ёсць сур’ёзная матывацыя на якасны ўздым у развіцці іх здольнасцей;
- развіццё і выпрацоўка сацыяльна каштоўных кампетэнцый у навучэнцаў; адаптацыя і дапрофільная падрыхтоўка выпускнікоў.
Стратэгія работы з адоранымі дзецьмі
I этап – аналітычны – пры выяўленні адораных дзяцей улічваюцца іх поспехі ў якой-небудзь дзейнасці. Творчы патэнцыял дзіцяці можа атрымаць развіццё ў розных адукацыйных абласцях.
II этап – дыягнастычны–індывідуальная ацэнка пазнаваўчых, творчых магчымасцей і здольнасцей дзіцяці. На гэтым этапе праводзяцца групавыя формы работы: конкурсы, трэнінгі, творчыя справаздачы, праектныя заданні, марафоны, аб’яднанні дадатковай адукацыі і аб’яднанні па інтарэсах.
III этап – этап фарміравання, паглыблення і развіцця здольнасцей навучэнцаў.
Умовы паспяховай работы з адоранымі навучэнцамі
- Асэнсаванне важнасці гэтай работы кожным членам калектыву і ўмацаванне ў сувязі з гэтым увагі да праблемы фарміравання станоўчай матывацыі да навучання.
- Стварэнне і пастаяннае ўдасканаленне метадычнай сістэмы работы з адоранымі дзецьмі.
Формы работы з адоранымі навучэнцамі
- індывідуальныя віды дзейнасці на вучэбных занятках для здольных научэнцаў;
- факультатывы;
- інтэлектуальныя конкурсы;
- удзел у алімпіядах;
- работа па індывідуальных планах.
Рэсурснае забеспячэнне праграмы:
- бібліятэчны фонд – наяўнасць літаратуры;
- ІКТ;
- выкарыстанне магчымасцей рэсурсных цэнтраў.
Крытэрыі эфектыўнасці:
- Высокі ўзровень пазнавальнага інтарэсу да прадмета;
- Удзел у алімпіядах і конкурсах рознага ўзроўню.
- Рэзультаты рэалізацыі праграмы.
